به نقل از «ایسنا»

فرزندان‌مان نمی‌توانند اشعار رودکی و فردوسی را بخوانند اگر ...

تاریخ انتشار: ۲۸ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۵۳۷۶۳

با گذشت ۲۵ سال از تصویب قانون ممنوعیت به‌کارگیری الفاظ بیگانه درمجلس شورای اسلامی و انتشار آیین‌نامه اجرایی آن؛ اما، همچنان نوعی مخالفت نسبت به اجرای مفاد این قانون در جامعه احساس می‌شود و به گفته نسرین پرویزی در صورت ترویج بی‌اعتنایی به زبان فارسی، حتی دیگر فرزندان ما نمی‌توانند اشعار رودکی یا فردوسی را بخوانند، چه برسد به این درک درستی از محتوای غنی این اشعار داشته باشند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به‌گزارش ایسنا به نقل از روابط‌عمومی فرهنگستان زبان وادب فارسی؛ نسرین پرویزی، معاون گروه واژه‌گزینی با اشاره به زبان فارسی که از ارکان هویت ملی و پایه وحدت تمامی اقوام ایرانی به‌شمار می‌رود، گفت: با این که زبان فارسی در برهه‌هایی تحت تأثیر زبان‌های بیگانه از جمله عربی و فرانسه بوده است، اما این زبان توانسته در درازنای تاریخ اصالت خود را حفظ کند و همچنان پایدار بماند.
او افزود: امروزه به‌واسطه توسعه علوم و فناوری نوین و گسترش فضای مجازی، تمام زبان‌های دنیا متأثر از زبان انگلیسی هستند و زبان فارسی نیز از این امر مستثنی نیست. ازاین‌رو بیش از گذشته ضرورت تقویت و حراست زبان فارسی احساس می‌شود.

به گفته پرویزی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی تنها متولّی رسمی‌ زبان فارسی در کشور محسوب می‌شود و از زمان تأسیس، تمامی گروه‌های پژوهشی خود را در جهت حفظ و حراست و غنای این زبان تشکیل داده است.

معاون گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان وادب فارسی با اشاره به «قانون ممنوعیت به‌کارگیری اسامی، عناوین و اصطلاحات بیگانه» که در آذرماه سال ۱۳۷۵ در مجلس شورای اسلامی به‌تصویب رسیده، گفت: در این قانون فرهنگستان به‌عنوان تنها نهادی که می‌تواند در مورد مسائل زبانی اظهارنظر کند معرفی و موظف به پاسخگویی شده است.
پرویزی ادامه داد: اگر به ضرورت داشتن زبانی کارآمد، پاکیزه و پالوده اعتقاد داشته باشیم و بخواهیم زبانی را که بعد از گذشتن صدها سال همچنان برای ما قابل ‌فهم و درک است و زیبایی اشعار و متون آن را با پوست و گوشت خود حس می‌کنیم، حفظ کنیم، طبیعی است که برخی لازم باشد خسارات و مشکلات را نیز تاب آوریم تا آیندگان بر ما خرده نگیرند و این گنجینه غنی همچنان در این سرزمین با اقتدار برجای بماند.

پرویزی افزود: اگر زبان فارسی حفظ نشود، دیگر فرزندان ما حتی نمی‌توانند اشعار رودکی یا فردوسی را بخوانند و زبان آن‌ها ملغمه‌ای از زبان‌های بیگانه و اصطلاحات فرنگی و چند حرف ربط و فعل فارسی خواهد بود.

او با بیان این‌که اگر استفاده از الفاظ بیگانه وام‌گرفته در هر زبان از حدوحدود بگذرد، کل ساختار زبان و گفتار را تحت‌شعاع قرار خواهد داد، گفت: بهتر است به قانون ممنوعیت به‌کارگیری اسامی، عناوین و اصطلاحات بیگانه به‌صورت قانونی خشک و ناقض حقوق فردی نگاه نکنیم و آن را گامی در جهت ارتقا و غنای زبان فارسی بدانیم و تاحدممکن با آن همراهی کنیم.

پرویزی ادامه داد: گروه واژه‌گزینی مستقیماً با مفاد قانون هماهنگی دارد و فعالیت اصلی و عمدة آن معادل‌گزینی در برابر الفاظ بیگانه است و از سال ۱۳۷۴ پیوسته به این امر پرداخته است. این گروه ابتدا با واژه‌های بیگانة عمومی موجود در زبان فارسی کار خود را آغاز کرده و سپس به اصطلاحات و واژه‌های بیگانة علمی پرداخته است و تاکنون در بیش از ۹۰ حوزة علمی به معادل‌گزینی پرداخته و در حال حاضر نیز حدود ۶۵ کارگروه تخصصی واژه‌گزینی در حوزه‌های مختلف علوم دارد.
به گفته معاون گروه واژه‌گزینی؛ این کارگروه‌ها متشکل از ۵ تا ۷ نفر عضو متخصص رشتة مزبور و یک یا دو نفر کارشناس و پژوهشگر واژه‌گزینی است که به‌طور مرتب به این فعالیت می‌پردازند.

پرویزی با بیان این‌که فرهنگستان تاکنون برای حدود ۶۵هزار واژة بیگانه معادل‌گزینی کرده گفت:گروه واژه‌گزینی فرهنگستان هر سال حاصل فعالیت یک سالة خود را در یک مجلد تحت عنوان فرهنگ‌ واژه‌های مصوب به چاپ می‌رساند و تاکنون ۱۹ فرهنگ تدوین شده که ۱۷ فرهنگ آن به چاپ رسیده و دو فرهنگ دیگر در دست چاپ است.

او افزود: فرهنگستان همچنین، فرهنگ‌هایی با عنوان هزارواژه منتشر می‌کند که فرهنگ‌های تخصصی برگرفته از مصوبات آن است. این فرهنگ‌ها بسیار کاربردی است و خوشبختانه اهل فن از آن استقبال بسیار کرده‌اند. همچنین براساس قانون، فرهنگستان موظّف است به استعلام‌های نهادهای مختلف در زمینة فارسی‌بودن یا فارسی‌نبودن نام یا لفظ پیشنهادی متقاضیان پاسخ دهند و تاکنون فرهنگستان به بیش از ۱۰ هزار استعلام نهادهای مختلف پاسخ داده است. همچنین نشریه «مطالعات واژه‌گزینی» از دیگر فعالیت‌های گروه واژه‌گزینی به شمار می‌رود.

پرویزی با بیان این مطلب که فرهنگستان عضو شورای پاسداشت زبان فارسی است، گفت:برای ارتقای سطح دانش عمومی در حوزة واژه‌گزینی و اصطلاح‌شناسی، کارشناسی ارشد رشته واژه‌گزینی و اصطلاح‌شناسی در سال ۱۳۸۳ به تصویب وزارت علوم رسیده و پژوهشکده‌ای نیز در فرهنگستان در سال ۱۳۹۴ تأسیس شده و دانشجویان این رشته در طول تحصیل با ضرورت به‌کارگیری واژه‌های فارسی در مقابل الفاظ بیگانه و اصول و ضوابط کار واژه‌گزینی و ملاحظات و مسائل مختلف علمی و اجتماعی آن و تاریخچة این فعالیت در ایران و جهان و مکاتب مختلف اصطلاح‌شناسی آشنا می‌شوند.
از مهرماه سال ۱۴۰۱ هشتمین دوره دانشجویان ارشد، پس از قبولی در آزمون سراسری در دانشگاه و گذراندن مصاحبه عملی مشغول تحصیل شده اند.

قانون ممنوعیت به‌کارگیری الفاظ بیگانه ۲۴ مرداد ماه سال ۷۵ به‌تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و پس از طرح در شورای نگهبان در همان سال اما چند ماه بعد، در یک ماده واحده و ۱۰ تبصره مصّوب شد. آیین‌نامۀ‌ اجرایی این قانون پس از بررسی‌های لازم در هیئت دولت در ۱۸ فروردین ماه ۱۳۸۷ در ۱۸ ماده و ۲ تبصره به‌تصویب رسید و برای اجرا در اختیار نهادهای مختلف قرار گرفت. در این قانون فرهنگستان به‌عنوان تنها نهادی که می‌تواند در مورد مسائل زبانی اظهارنظر کند معرفی و موظّف به پاسخگویی شده است.

انتهای پیام 

منبع: ایسنا

کلیدواژه: زبان فارسی دفاع مقدس یافته های باستان شناسی خانواده هفته پژوهش قانون ممنوعیت به کارگیری گروه واژه گزینی الفاظ بیگانه زبان فارسی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۵۳۷۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عاشق شعر عالمگیر ایران هستم/بهترین سوغاتی از نمایشگاه کتاب تهران

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، به نقل از ستاد خبری سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، طالب آذرخش شاعر ملی تاجیکستان (با تخلص آذرخش) و سردبیر نشریه «پیام سغد» است. تاکنون به قلم او کتاب‌های بسیاری به خط سیریلیک در تاجیکستان منتشر شده است. اثری هم به نام «دیوان عشق» به خط فارسی و سیریلیک دارد که گلچینی از آن توسط انتشارات خردگان در تهران با عنوان «چشم، جانم، چشم...» منتشر شده است.

او بسیار تاکید دارد که آثارش به خط سیریلیک و فارسی منتشر شوند تا کسانی که در تاجیکستان با خط فارسی آشنایی ندارند با آن آشنا شوند و فرصتی برای مقایسه پیدا کنند. همچنین برخی اشعارش نیز در چند نشریه در تهران منتشر شده است. در چندین کنگره و همایش در تهران، تبریز، اصفهان و شیراز شرکت کرده و به قول خودش این «شهرهای عزیز»‌ را دوست داشته است.

طالب آذرخش سابقه حضور در محافل ادبی بسیاری در ایران را دارد و کتاب شعر را بهترین سوغات از ایران می‌داند. آذرخش درباره سابقه حضورش در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: خوشبختانه تجربه حضور در نمایشگاه کتاب تهران را دارم که برایم بسیار جالب بود. همچنین در چندین محفل فرهنگی از جمله محفل جشنواره فضولی نیز شرکت داشته‌ام.

وی افزود: نمایشگاه کتاب تهران یک بازار بزرگ کتاب است. یکباری که حضور داشتم از صبح تا عصر نتوانستیم حتی نصف نمایشگاه را هم ببینیم. من از حضور در این نمایشگاه که به عنوان یک فروشگاه بزرگ کتاب به نظر می‌رسد بسیار شاد و مسرور شدم. کتاب‌های جالبی در این نمایشگاه دیدم.

آذرخش ادامه داد: در نمایشگاه کتاب تهران، کتاب‌های ادبیات کلاسیک را که سال‌ها آرزوی دست‌یابی و مطالعه‌شان را داشتم پیدا کردم. با ناشران گوناگونی که آثار شعرای بزرگ مثل حافظ، سعدی، فردوسی و ...را منتشر کرده‌اند، گفت‌وگو کردم. وقتی هم که به تاجیکستان بازگشتم کتاب‌های جیبی این شاعران را به عنوان سوغات برای دوستانم آوردم.

این شاعر فارسی‌سرا در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این نکته که به ادبیات معاصر ایران بسیار علاقه‌مند است، گفت: نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، محل آشنایی من با آثار معاصر ادبیات ایران بود. من عاشق شعر و خصوصا شعر عالمگیر ایران هستم. با شعر معاصر ایران هم آشنایی دارم. آثار شاعرانی همچون شهریار، سهراب سپهری، فروغ فرخزاد، نادر نادرپور، هوشنگ ابتهاج (ه. ا. سایه)، شاملو و ... در تاجیکستان شناخته شده است. از اینکه در نمایشگاه کتاب تهران بدون واسطه و به راحتی به این کتاب‌ها دسترسی داشتم موجب خشنودی‌ام بود.

آذرخش همچنین با اشاره به این نکته که گویش تاجیکستانی‌ها و ایرانی‌ها باهم تفاوتی ندارد، ادامه داد: ما یک زبان داریم. شعر معاصر ایران و شعر معاصر تاجیکستان یک زبان دارد که همان زبان رودکی، خیام و حکیم فردوسی است. ما همان چیزی را که شما می‌خوانید، می‌خوانیم. البته در حوزه شعر معاصر ایران شعرهایی هم هست که به لهجه تهرانی یا شیوه‌های متفاوت است. اما همه این‌ها به زبان فردوسی و حافظ است. ما امروز شعری که در شاهنامه می‌خوانیم در شعر معاصر تاجیک هم می‌بینیم.

وی اضافه کرد: وقتی از ادبیات ایران حرف می‌زنیم، تفاوتی بین ایران و تاجیکستان نمی‌بینیم. فقط یک ادبیات فارسی در میان است. حتی ادبیات معاصر ایران هم در تاجیکستان شناخته شده است. بسیاری از آثار رمان‌نویسان معاصر در تاجیکستان منتشر شده است. اما در تاجیکستان شاعران ایرانی بیشتر مورد اقبال عموم قرار گرفته‌اند. من در اخبار دیده بودم که یکی از کتاب‌های فاضل نظری در یک فروشگاه در تهران، فروش چند هزار جلدی داشته است. این کتاب در تاجیکستان هم به زبان سیریلیک برگردانده شده است و غزل‌های او علاقمندان خاص خودش را دارد. من سردبیر مجله «پیام سغد» در تاجیکستان هستم. ما در هر شماره از مجله شعری از هم‌زبانان ایرانی یا افغانستانی را چاپ می‌کنیم. من تاکید می‌کنم که شعر هم‌زبان خود را منتشر می‌کنیم نه شعر ادبیات ایران یا افغانستان را.

آذرخش در بخش دیگری از این گفت‌وگو به نقش نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در بهبود دیپلماسی فرهنگی میان دو کشور ایران و تاجیکستان اشاره کرد و ادامه داد: خیلی خوب می‌شد اگر نمایشگاهی مانند نمایشگاه کتاب تهران در کشورهای فارسی‌زبان یعنی افغانستان و تاجیکستان هم می‌داشتیم. چون در افغانستان و تاجیکستان نمایشگاه‌های صنعتی و اقتصادی مشترک و غیرمشترک بسیاری برگزار می‌شود، اما نمایشگاه کتاب نداریم. نکته دیگر این است که خیلی خوب می‌شد اگر در نمایشگاه کتاب تهران مکان معینی وجود داشت تا خوانندگان با ادیبان، نویسندگان و ناشران گفت‌وگو و دیدار داشته باشند. من خیلی علاقه‌مندم که آثار شاعران تاجیکستانی در نمایشگاه کتاب تهران معرفی شود و در معرض دید و خرید عموم قرار گیرد. ما می‌توانیم کتاب‌هایی منتشر کنیم که یک طرف آن خط فارسی و طرف دیگر آن خط سیریلیک باشد. این موضوع به آموزش زبان فارسی کمک خواهد کرد چون تاجیکستانی‌ها حتما باید خط فارسی را یاد بگیرند. آشنایی با خط فارسی باعث می‌شود که از گذشته خود آگاه شوند و آینده خود را ببینند. البته اگر خوانندگان ایرانی هم با خط سیریلیک آشنا شوند خیلی خوب می‌شود.

وی در پایان در پاسخ به این سوال که «چرا با وجود پیوندهای فرهنگی و زبان مشترک میان ایران و تاجیکستان، ارتباطات فرهنگی محدودی میان دو کشور وجود دارد؟» گفت: فکر می‌کنم سرحدات و مرزهای جغرافیایی دلیل این موضوع باشد. اخیرا قابلیتی ایجاد شد و در فضای مجازی صفحاتی پدید آمد که خوانندگان، ادیبان و شاعران ایرانی و تاجیکی با یکدیگر در تعامل باشند و مثلا یک شاعر تاجیکستانی بتواند با خواننده ایرانی طرف گفت‌وگو قرار گیرد. چون تاجیکستانی‌ها هم به زبان فارسی سخن می‌گویند. فقط لازم است که با زبان فارسی آشنایی داشته باشند تا بتوانند از آثار شاعران ایرانی استفاده کنند. اگر رفت‌وآمد این محافل ادبی بیشتر شود شاهد نتایج بهتری هم خواهیم بود. همچنین ارسال کتاب‌های تاجیکستانی به ایران و بالعکس می‌تواند عامل مهمی برای تقویت این پیوندها باشد.

سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت (۱۴۰۳) در محل مصلی امام خمینی(ره) به شکل حضوری برگزار می‌شود.

۲۲۰۵۷

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1900156